12 Nisan 2017 Çarşamba

M103


Amerika, 2. Dünya Savaşı bitince kendini barış zamanı krizi içinde buldu. Avrupa ikiye bölünmüştü: batıda NATO ülkeleri, doğuda Varşova Paktı ülkeleri. Bu iki kutup arasında askeri teçhizat açısından uçurum vardı. Fransa savaşta işgalden yeni kurtulmuştu ve ordusunu yeniden kuruyordu. Almanya ve İtalya zaten yenilmişti. Yeniden ve sıfırdan yapılanmaktaydı. Buna karşın Rusya kendi müttefiklerine silah yağdırıyordu. 


O yıllarda Rusya ortaya T-10 tankını çıkartmıştı. Oldukça sağlam bir zırha ve 122 mm bir topa sahipti bu tank. Bunun üzerine Amerikalılar T-10 tankına tesir edebilecek ve ondan gelen atışlara dayanabilecek bir tank tasarlamaya başladılar. Sonuç olarak ortaya M103 tankı çıktı.


M103 tankı 1957 yılında hizmete başladı. Bu yeni tankın 5 inç ön zırhı ve 120 mm topu vardı. Toplam ağırlığı ise 60 tondu. Bu tank o ana kadar yapılmış en ileri teknolojiye sahip Amerikan tankıydı. Fakat her şey güllük gülistanlık değildi tabii ki.


M103 tankının prototipi T43 tankıydı ve hizmete girmeden önce T43 üzerinde 93 değişiklik yapmak gerekmişti. Bu da harcamaları önemli miktarda arttırmıştı. M103 tankının geliştirme süreci 11 yıl sürmüştü ve seri üretime geçildiği dönemde rakibi olarak tasarlandığı T10 tankı çoktan kullanımdan kalkmış ve metal kaynağı olarak parçalara ayrılmıştı. 


Yine tankın 60 ton ağırlığı nedeniyle hareketleri çok kısıtlıydı. M103'ün son hızı 31 km'ydi. Tankın geliştirildiği süre zarfında T-10 yerini çoktan T-54 tankına bırakmıştı ve bu tankın ağırlığı sadece 37 tondu. Bu nedenle de oldukça hızlı kalıyordu M103'e göre. Yine 60 ton ağırlık nedeniyle deniz üzerinden taşımak da oldukça zordu. 5 tane M103 yerine 6 tane M48 taşımak mümkün oluyordu. 


Bunun yanında M103 tarih boyunca seri üretilmiş en büyük Amerikan tankıydı. Abrams bile boyut olarak M103'ten küçüktür. Yine bu tankta çok daha hafif olan M47 için kullanılan motor kullanılmıştı. Bunun yanında ağırlığı da sürüş ve amortisör sistemini çok zorluyordu. Sonradan daha kuvvetli bir motor tanka monte edildi ve hız 37 km'ye yükseldi. Ama menzil olarak sadece 80 mil ilerleyebiliyordu tank.


Tankın içi ise yayla kadar geniş diye adlandırılabilecek şekilde 3+1 ev büyüklüğündeydi. Ama bu genişliği sağlamak için taret büyütülmüştü. Bu da tareti kolay hedef haline getiriyordu. Yine taretin 3 inç zırhı M4 Sherman ile eşitti. Bu nedenle zaten yavaş olan tankı kolayca yandan avlamak mümkündü.


Tankın topunu doldurmak için 2 tane yükleyici gerekiyordu. Çünkü mermiler 2 parçalıydı. Bu nedenle fazladan 1 mürettebat daha tanka eklenmişti. Fazla mürettebat yüzünden geniş olan iç kompartmana sığmak zor oluyordu. Yine yükleme hızı çok düşük kalıyordu. Tanka geniş hacme rağmen sadece 33 tane mermi sığıyordu. Yine 1960'lı yıllarda ortaya çıkan 105 mm HEAT ve SABOT mermileri M103 tankının 120 mm AP mermilerinden daha iyi deliş sağlıyordu.


Toplam olarak 300 tane M103 üretildi. 17 yıl serviste kalan tanklar başka bir ülkeye satılmadılar ve hiç savaş görmediler.